Na przestrzeni ostatnich lat, obserwuje się niepokojący trend wzrostu liczby osób bez domu, które zmuszone są do egzystencji na terenie województwa świętokrzyskiego. Aktualnie, liczba tych osób wynosi 864, co potwierdza badanie przeprowadzone nocą, 28 lutego, którego wyniki opublikował wojewoda Józef Bryk. Zgodnie z jego słowami, bezdomność jest bolesnym problemem społecznym, który niestety ma tendencje wzrostowe. Wojewoda przypomniał o obowiązku samorządów, wynikającym z ustawy z 1990 roku, do zapewnienia warunków życiowych dla osób bez stałego miejsca zamieszkania. Dodatkowo, konstytucja również nakłada na organy samorządowe obowiązek minimalizacji skali zjawiska bezdomności. Zapewnienie kontroli wykonania tych obowiązków to zadanie wojewody, który nadzoruje działania samorządów w tym zakresie. Przy okazji przedstawienia wyników badania wojewoda poinformował, że przeprowadzono spis osób bezdomnych zamieszkujących teren województwa.
Szczegółowe rezultaty badania prezentował Grzegorz Trapcia z Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia ŚUW. Z badania wynika, że typowy bezdomny to mężczyzna powyżej 60. roku życia. W ramach badania koordynatorzy gminni, wspólnie z policją, wizytowali tymczasowe miejsca schronienia dla osób bezdomnych, takie jak noclegownie, schroniska, ogrzewalnie, domy dla samotnych matek i kobiet w ciąży oraz ośrodki interwencji kryzysowej. Sprawdzano również tzw. miejsca niezamieszkalne – ulice, klatki schodowe budynków, ogródki działkowe, piwnice i dworce.
Grzegorz Trapcia podkreślił również, że tylko 100 osób z liczby wszystkich bezdomnych w województwie nie posiada żadnego stałego źródła dochodów. Większość z nich korzysta jednak z różnych form pomocy społecznej lub świadczeń emerytalno-rentowych.
Do 22 marca gminy miały termin na przesłanie swoich sprawozdań do Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego. Analiza przesłanych danych pokazała, że na terenie województwa świętokrzyskiego żyje 864 osób bezdomnych. Wśród nich jest 35 obywateli Ukrainy. Większość z nich mieszka w różnych typach placówek pomocowych. Najwięcej bezdomnych znajduje się w gminach: Kielce (307 osób), Stąporków (68), Ożarów (60), Ostrowiec Świętokrzyski (54) oraz Bejsce (47). W miejscach niezamieszkalanych – dworcach, piwnicach, altanach śmietnikowych, klatkach schodowych – podczas spisu zanotowano obecność 57 osób. Spotkano ich w gminach: Kielce (27 osób), Ostrowiec Świętokrzyski (10), Sandomierz (8), Końskie i Wilczyce (3), Busko-Zdrój i Włoszczowa (2) oraz Masłów i Pińczów (1).
W strukturze demograficznej bezdomnych dominują mężczyźni, stanowiący 83 procent wszystkich osób. 325 z nich miało ponad 60 lat, a 298 było w wieku od 41 do 60 lat. Większość z nich przebywała w schroniskach, a 44 osoby były w zakładach karnych. Najczęstszymi przyczynami bezdomności są uzależnienie od alkoholu, rozpad relacji partnerskich czy eksmisja z mieszkania. Typowy bezdomny to mężczyzna po rozwodzie z wykształceniem zawodowym.
Znaczna większość bezdomnych kobiet również mieszkała w placówkach. 15 z nich przebywało w pustostanach, a 5 w miejscach niezamieszkalnych. Statystyczna bezdomna to kobieta będąca panną, z wykształceniem zawodowym. Podobnie jak w przypadku mężczyzn, najwięcej bezdomnych kobiet było w wieku powyżej 60 lat. Szczególną grupą są dzieci – podczas badania odnotowano ich sześcioro, wszystkie mieszkały z matkami w placówkach.
Pierwsze ogólnopolskie badanie liczby osób bezdomnych przeprowadzono w 2019 roku. Wtedy na terenie województwa świętokrzyskiego żyło 794 osoby bez domu, a w 2017 roku – 762. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podkreśla znaczenie regularnego badania liczby osób bezdomnych jako kluczowego dla poznawania skali tego zjawiska. Uzyskane dane mogą być wykorzystane przez gminy do uwzględnienia problemu bezdomności w lokalnych strategiach rozwiązywania problemów społecznych oraz przy podejmowaniu decyzji dotyczących polityki mieszkaniowej czy liczby miejsc w placówkach udzielających schronienia osobom bezdomnym.